Μάχη, Φυγή και Πάγωμα στα παιδιά

Οι αντιδράσεις Μάχη, Φυγή και Πάγωμα είναι βιολογικοί μηχανισμοί άμυνας που ενεργοποιούνται από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, όταν ο οργανισμός νιώσει «απειλή». Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για να ηρεμήσει τον οργανισμό από την επακόλουθη αναστάτωση και τη σύγχυση, μέσω του vagus nerve. Ποιες στρεσογόνες καταστάσεις προκαλούν τις αντιδράσεις στα παιδιά, κάνουν τον συναγερμό στο σώμα τους να χτυπά συνεχώς και να δυσκολεύουν την επαναφορά της ισορροπίας;

Τι προκαλεί τις αντιδράσεις στα παιδιά

Οι στρεσογόνες καταστάσεις δεν είναι μόνο σωματική βία, θάνατος γονέα ή προγεννετικές/ μεταγεννετικές τραυματικές εμπειρίες. Επιπλέον είναι:

• έκθεση του παιδιού σε συνεχείς καβγάδες

• συνεχείς επικρίσεις

• αδικαιολόγητοι περιορισμοί και αδιαφορία

• συνεχείς μεταβάσεις από το ένα μέρος στο άλλο

• ξαφνικές αλλαγές

• έλλειψη σταθερότητας σε πολλούς τομείς

  Οι στρεσογόνες καταστάσεις για ένα βρέφος είναι όταν για πολλή ώρα:

• κλαίει μόνο του (Διάβασε εδώ για περισσότερες λεπτομέρειες)

• νιώθει πείνα και δίψα

• νιώθει αισθητηριακή υπερφόρτωση(π.χ. είναι εκτεθειμένο σε δυνατούς θορύβους)

Νευρικό σύστημα και άγχος

Όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε συνεχές και έντονο άγχος:

• ο συναγερμός στο σώμα γίνεται τόσο ευαίσθητος, που χτυπά πολύ εύκολα ακόμα και αν δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος.

• δύσκολα επέρχεται η ηρεμία και η ισορροπία στον οργανισμό καθώς το πνευμονογαστρικό νεύρο δε μπορεί να αναπτυχθεί όπως πρέπει.

  Αναμενόμενες, λοιπόν, οι αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας, στη συμπεριφορά και στην υγεία του ατόμου. Οι επιπτώσεις ενός αδύναμου πνευμονογαστρικού νεύρου στην υγεία και στις σχέσεις.

Όσο αφορά τη συμπεριφορά:

Παιδιά σε μάχη

Τα παιδιά που μπαίνουν σε μηχανισμό μάχης χαρακτηρίζονται ως αντιδραστικά, με προκλητική συμπεριφορά. Κλαίνε, φωνάζουν, χτυπούν τους άλλους, κατηγορούν τους άλλους, λένε ψέματα, θυμώνουν εύκολα, δείχνουν να έχουν πολλές απαιτήσεις και γίνονται χειριστικά και ευέ, χτυπούν τα πόδια στο πάτωμα ή κυλιούνται κάτω δείχνοντας την έντονη δυσαρέσκειά τους, το πρόσωπό τους φαίνεται αγριωπό, δρουν χωρίς πειθαρχία και με οργή.

Παιδιά σε φυγή

Τα παιδιά που μπαίνουν σε μηχανισμό φυγής μπορεί να είναι υπερκινητικά, υπερδραστήρια, να τρέχουν συνεχώς, να κρύβονται, να είναι θορυβώδη, να βγάζουν περίεργους ήχους και φωνές, να έχουν πολλές ανησυχίες και φόβους. Αυτή η συμπεριφορά είναι μια αντανάκλαση του εσωτερικού τους κόσμου- να προσπαθούν να ξεφύγουν από συναισθήματα, αισθήσεις και καταστάσεις που για αυτά είναι άβολα και χωρίς την αίσθηση της ασφάλειας.

Παιδιά σε πάγωμα

Τα παιδιά που μπαίνουν σε μηχανισμό παγώματος νιώθουν παγιδευμένα στο σώμα τους το οποίο αισθάνονται σαν μουδιασμένο και άκαμπτο. Φαίνονται μπερδεμένα, αφηρημένα, ξεχασιάρικα, αποδιοργανωμένα, απαθή, αμέτοχα με ουδέτερη στάση και βλέμμα. Μπορεί να μην απαντάνε καθόλου ή να λένε «Δε ξέρω», «Δε μπορώ», δείχνοντας φόβο και έλλειψη θάρρους. Αυτή η συμπεριφορά είναι μια αντανάκλαση του εσωτερικού τους κόσμου- να νιώθουν αβοήθητα χωρίς να ξέρουν τι να κάνουν

Έχοντας αναγνωρίσει:

1. τα σημάδια στις συμπεριφορές των παιδιών

2. τις στρεσογόνες καταστάσεις στις οποίες εκθέτουμε τα παιδιά ως μεγάλοι

Πώς μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα βοηθώντας ουσιαστικά τα παιδιά μας;